Ευρωπαϊκή σηψιγονία

Η Ευρωπαϊκή σηψιγονία (Ε.Σ.) είναι μία ασθένεια του γόνου των μελισσών που προκαλείται από το βακτήριο ¨Melissococousplutonius¨.

Επιρρεπείς στη μόλυνση είναι οι προνύμφες όλων των ηλικιών, που μολύνονται αφού καταναλώσουν τροφή μολυσμένη από τα βακτήρια. Το βακτήριο τότε πολλαπλασιάζεται στο μεσαίο έντερο των προνυμφών και ανταγωνίζεται για την τροφή τους, με αποτέλεσμα οι προνύμφες να πεθαίνουν από την πείνα. Η Ε.Σ. χαρακτηρίζεται από ανομοιόμορφους γόνους με ασφράγιστα κελιά, όπου οι νεκρές ή άρρωστες προνύμφες είναι κουλουριασμένες προς τα πάνω και είναι καφέ ή κίτρινες, κάνοντας τες να φαίνονται σαν ¨λιωμένες¨ μέσα στο κελί.

Η συχνότητα της Ε.Σ. είναι γενικά υψηλότερη όταν το μελίσσι είναι στρεσαρισμένο, κάτι που μπορεί να προκαλείται από την κινητικότητα της κυψέλης, τις καιρικές συνθήκες όπως το κρύο και η υγρασία, ή την ανεπαρκή σίτιση.  Οι σοβαρές προσβολές θα επηρεάσουν μεγάλο ποσοστό των γόνων, θα εξασθενήσουν με τον καιρό την αποικία και πιθανά θα οδηγήσουν στον αφανισμό της.

ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ

Η Ε.Σ. θεωρείται πιο σοβαρή όταν η αποικία είναι στρεσαρισμένη, κάτι που μπορεί να προκαλείται από την κινητικότητα της κυψέλης, τις καιρικές συνθήκες όπως το κρύο και η υγρασία, ή την ανεπαρκή σίτιση. Τα συμπτώματά της εμφανίζονται κάποιες φορές στις αρχές της άνοιξης, όταν αυξάνεται ο αριθμός των μελισσών που αναζητούν τροφή, με αποτέλεσμα οι μειωμένες πλέον εργάτριες μέλισσες να εκτελούν καθήκοντα καθαριστριών και να ταΐζουν τις προνύμφες που αναπτύσσονται. Αυτό με τη σειρά του στρεσάρει τις αναπτυσσόμενες μέλισσες και το μελίσσι. Συχνά, όταν η αναλογία των καθαριστριών μελισσών έναντι των προνυμφών σταθεροποιείται, τα συμπτώματα μπορεί να εξαφανιστούν.

Παρά την πιθανότητα μιας αύξησης της Ε.Σ. στις αρχές της άνοιξης, τα συμπτώματά της μπορεί να παρουσιαστούν οποιαδήποτε εποχή του χρόνου. Η συνεχής απειλή μπορεί να προκληθεί από μία μολυσμένη κυψέλη χωρίς εμφανή συμπτωματολογία, ή από την επιμόλυνση κυψελών από μολυσμένες κηρήθρες και εξοπλισμό. Η εκδήλωση της ασθένειας μπορεί σποραδικά να τροποποιηθεί χρόνο με το χρόνο και από εποχή σε εποχή, ανάλογα με αυτούς τους παράγοντες.

Ο κύκλος της Ευρωπαϊκής Σηψιγονίας (Ε.Σ.) έχει ως εξής:

• Η μόλυνση ξεκινά όταν οι προνύμφες φάνε τα βακτήρια που μπορεί να βρίσκονται στην τροφή των γόνων, ή να μεταφερθούν από μολυσμένες καθαρίστριες μέλισσες.
• Τα βακτήρια τότε πολλαπλασιάζονται στο μεσαίο έντερο των μολυσμένων προνυμφών.
• Τα πολλαπλασιαζόμενα βακτήρια ανταγωνίζονται με τις προνύμφες για τροφή, συχνά προκαλώντας το θάνατό τους πριν το σφράγισμα.
• Οι προνύμφες τότε γίνονται μια παχύρρευστη ( συχνά περιγράφονται ως λιωμένη) μάζα και αλλάζουν χρώμα από ένα υγιές λευκό περλέ, σε ένα κίτρινο κι έπειτα καφέ χρώμα.
• Οι νεκρές προνύμφες αφυδατώνονται αργά και γίνονται ένα ¨ελαστικό¨ λέπι που προσκολλάται χαλαρά στο κελί.
• Οι καθαρίστριες μέλισσες επιχειρούν να απομακρύνουν τις νεκρές ή άρρωστες προνύμφες. Όσο μετακινούν τις μολυσμένες προνύμφες, τα στόματα των καθαριστριών μελισσών μολύνονται από τα βακτήρια.
• Η Ε.Σ. συνεπώς εξαπλώνεται από τις καθαρίστριες μέλισσες στις προνύμφες κατά το τάισμα.
• Περιστασιακά κάποιες μολυσμένες προνύμφες θα επιβιώσουν και θα ενηλικιωθούν εξαπλώνοντας τα βακτήρια με τα περιττώματά τους, μολύνοντας περαιτέρω την αποικία.

Όσο η ασθένεια αποδυναμώνει την αποικία, γίνεται πιο ευάλωτη σε κλέφτρες μέλισσες (λεηλασία ). Όποιες κλέφτρες μέλισσες έρχονται σε επαφή με το βακτήριο της Ε.Σ., λειτουργούν ως φορείς που εξαπλώνουν τα βακτήρια πίσω στην αποικία των κλεφτρών μελισσών. Σε σοβαρές περιπτώσεις της ασθένειας, αυτό θα οδηγήσει στον αφανισμό της αποικίας. Η Ε.Σ. είναι ιδιαίτερα μεταδοτική και μπορεί να παραμείνει βιώσιμη για αρκετά χρόνια στο μέλι, στο κερί και στον εξοπλισμό.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Η Ε.Σ. προκαλεί διάφορα συμπτώματα. Τα τυπικά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Ανομοιόμορφη όψη στο γόνο.
• Νεκρές και αποχρωματισμένες προνύμφες σε ασφράγιστες κελιά: σε κάποιες περιπτώσεις οι προνύμφες μπορεί να ψοφήσουν μετά το σφράγισμα.
• Η μόλυνση της Ε.Σ. έχει κάποιες φορές μια δυνατή μυρωδιά αμμωνίας (κάποιες φορές περιγράφεται σαν ξινίλα).

Ένας πιο προσεκτικός έλεγχος των κελιών δείχνει ότι:

• Οι μολυσμένες προνύμφες μπορεί να έχουν μετακινηθεί μέσα στο κελί και να έχουν πάρει μια κουλουριασμένη ή στριφογυρισμένη θέση (αντί για το χαρακτηριστικό σχήμα μισοφέγγαρου που έχουν οι υγιείς προνύμφες).
• Οι νεκρές προνύμφες αλλάζουν χρώμα, από λευκό περλέ σε κίτρινο κι έπειτα σε καφέ και μετατρέπονται σε μια ρευστή μάζα (σ’ αυτό το στάδιο της ασθένειας, μπορεί να διεξαχθεί ένα ¨τεστ σήψης¨- βλ. Έλεγχος).
• Η τραχεία των μολυσμένων προνυμφών μπορεί επίσης να παρουσιάζει ένα πιο έντονο κίτρινο καθώς το χρώμα τους αλλάζει.
• Με τον καιρό οι νεκρές προνύμφες θα αρχίσουν να αφυδατώνονται και να μετατρέπονται σε ένα σκούρο καφέ ¨ελαστικό¨ λέπι που προσκολλάται ελαφρά στην κυψέλη. Το λέπι αυτό λειτουργεί ως εστία επιμόλυνσης.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Οι κηρήθρες των γόνων θα πρέπει να εξετάζονται διεξοδικά τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο, κατά προτίμηση την άνοιξη και το φθινόπωρο, παρόλο που η Ε.Σ. μπορεί να παρουσιαστεί και άλλες εποχές του χρόνου. Η ασθένεια εκδηλώνεται συχνότερα αφού η κυψέλη υποστεί κάποιου είδους στρες.

Όταν ελέγχουν για Ε.Σ. οι μελισσοκόμοι θα πρέπει να αφαιρούν οποιοδήποτε πλαίσιο γόνων από την αποικία, να αφαιρούν τις μέλισσες από το πλαίσιο και να το εξετάζουν για συμπτώματα όπως ακανόνιστο σχήμα γόνων, ψόφιες προνύμφες, αποχρωματισμένες και/ ή σκουρόχρωμα λέπια σε ασφράγιστα κελιά. Η μόλυνση μπορεί να σχετίζεται επίσης με μια μυρωδιά αμμωνίας (κάποιες φορές περιγράφεται σαν ξινίλα).

Το κάθε κελί γόνων θα πρέπει να ελέγχεται προσεκτικά για συμπτώματα Ε.Σ.. Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στο χρώμα και την εμφάνιση που έχουν οι προνύμφες. Ένα τυπικό σύμπτωμα της Ε.Σ. είναι όταν οι ψόφιες προνύμφες είναι στριφογυρισμένες σε ασφράγιστα κελιά (παρόλο που ένα μικρό ποσοστό από μολυσμένες προνύμφες ψοφούν μετά το σφράγισμα, κάτι το οποίο μπορεί να οδηγήσει στη σύγχυση της Ευρωπαϊκής Σηψιγονίας με την Αμερικάνικη Σηψιγονία, η οποία συνήθως κάνει τις προνύμφες να ψοφήσουν μετά το σφράγισμα). Οι προνύμφες τυπικά θα αλλάξουν χρώμα από ένα υγιές λευκό περλέ σε κίτρινο κι έπειτα καφέ, ενώ μετατρέπονται σε παχύρρευστη μάζα. Σ’ αυτή τη φάση μπορεί να διεξαχθεί ένα τεστ σήψης, ώστε να γίνει διαφορική διάγνωση ανάμεσα στην Ε.Σ. και την Α.Σ. Με τον καιρό η παχύρευστη μάζα αφυδατώνεται που μετατρέπεται σε ένα ελαστικό λέπι που προσκολλάται χαλαρά στα κελιά. Η Α.Σ. επίσης εξελίσσεται σε λέπι, που όμως είναι συνήθως εύθραυστο και προσκολλάται δυνατά στα κελιά.

Τεστ σήψης

Ο μελισσοκόμος πρέπει να διεξάγει το τεστ σήψης στα ύποπτα κελιά πριν το στάδιο που η μόλυνση δημιουργεί λέπι. Αυτό θα βοηθήσει στη διάκριση της Ε.Σ. από την Α.Σ. οι οποίες μπορεί να δημιουργούν παρόμοια συμπτώματα. Το τεστ έχει ως εξής:

• Εντοπίστε ένα κελί που παρουσιάζει πιθανά συμπτώματα Ε.Σ.
• Πιέστε ένα σπίρτο μέσα στο μολυσμένο υποκείμενο μέσα στην κυψέλη
• Αποτραβήξτε αργά το σπίρτο.

Αν τα υπολείμματα του παχύρρευστου υγρού συμπαρασύρονται έξω  αλλά σχηματίζουν μία μικρή κλωστή (συνήθως λίγότερο από 1,5 cm μήκος) η ασθένεια είναι πιθανόν Ε.Σ. Εάν σχηματίζεται μεγαλύτερη κλωστή ( συνήθως γύρω στα 3-5 cm) αυτό δείχνει ότι η κυψέλη μπορεί να έχει μολυνθεί από Α.Σ.

Στην προχωρημένη μόλυνση Ε.Σ., τα κελιά μπορεί επίσης να μολυνθούν και από ¨Paenibacillus alvei¨(μια δευτερεύουσα μόλυνση που σχετίζεται με την Ε. Σ.). Αυτή η δευτερεύουσα μόλυνση μπορεί επίσης να προκαλέσει κάποια επιπλέον νηματώδη όψη , που κάνει τους μολυσμένους από Ε.Σ. γόνους να παράγουν μεγαλύτερη κλωστή και να μοιάζει με την Α.Σ. Αν υπάρχει πιθανότητα να συμβαίνει αυτό, ψάξτε για άλλα συμπτώματα που να παρέχουν περεταίρω διευκρίνιση για το αν επηρεάζει την αποικία η Α.Σ. ή η Ε.Σ. Γενικά η Ε.Σ. σκοτώνει τους γόνους πριν το σφράγισμα ενώ η Α.Σ. συνήθως μετά. Η υφή και η προσκόλληση των λεπιών στα κελιά  μπορεί επίσης να βοηθήσει στη διαφορική διάγνωση των δύο ασθενειών.

ΜΕΤΑΔΟΣΗ

Η Ε.Σ. είναι ιδιαίτερα μεταδοτική και μπορεί να παραμείνει βιώσιμη για αρκετά χρόνια στο μέλι, το κερί και τον εξοπλισμό. Συχνά, οι κυψέλες μπορεί να μολυνθούν αλλά να μην παρουσιάζουν εμφανή σημάδια. Παρόλα αυτά ξαφνικές εκδηλώσεις Ε.Σ. μπορεί να συμβούν, όταν οι μέλισσες της αποικίας βρίσκονται κάτω από συνθήκες στρες. Για τους λόγους αυτούς, η πρόληψη είναι η καλύτερη διαθέσιμη μέθοδος στον έλεγχο της εξάπλωσης της ασθένειας ανάμεσα στα μελίσσια.

Όπως με τις περισσότερες ασθένειες των εργατριών μελισσών, η Ε.Σ. μπορεί να εξαπλωθεί κατά λάθος από τους μελισσοκόμους ή με τις συνήθεις δραστηριότητες των εργατριών μελισσών. Οι μελισσοκόμοι μπορεί να εξαπλώσουν κατά λάθος τα βακτήρια όταν μολυσμένες κηρήθρες ή μέρη της κυψέλης τοποθετούνται σε μη μολυσμένες κυψέλες. Η Ε.Σ. μπορεί επίσης να εξαπλωθεί ταΐζοντας τις κηρήθρες μολυσμένο μέλι ή γύρη, ή χρησιμοποιώντας μολυσμένα εργαλεία και εξοπλισμό. Εξοπλισμός που έχει χρησιμοποιηθεί σε μολυσμένες κυψέλες, θα πρέπει να θεωρείται και αυτός μολυσμένος και δε θα πρέπει να χρησιμοποιείται σε μη μολυσμένες, μέχρι να καθαριστούν σχολαστικά και να αφαιρεθούν τα βακτήρια. Επίσης οι κυψέλες μπορεί να μολυνθούν με φυσικό τρόπο, αν οι εργάτριες κλέβουν από μολυσμένες κυψέλες, ή από τις εργάτριες μέλισσες που τριγυρίζουν από μολυσμένες σε μη μολυσμένες αποικίες. Σμήνη μελισσών ή αποικίες που δραπετεύουν μπορεί επίσης να εξαπλώσουν την ασθένεια σε άλλες περιοχές.

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΠΑΡΑΣΙΤΑ

Η Ε.Σ. προκαλεί συμπτώματα παρόμοια με της Αμερικάνικης Σηψιγονίας (Α.Σ.) και του  Σακκόμορφου γόνου.

Αμερικάνικη Σηψιγονία

Η πλειοψηφία (90%) των προνυμφών με Ε.Σ. πεθαίνουν πριν το σφράγισμα και εμφανίζονται κουλουριασμένες ή στριφογυρισμένες μέσα στα κελιά τους, αντίθετα με την Α.Σ. όπου η πλειοψηφία των μολυσμένων προνυμφών πεθαίνουν μετά το σφράγισμα. Οι γόνοι με Α.Σ. συνήθως έχουν πολύ ανομοιόμορφο σχήμα, με διάτρητα σφραγίσματα. Παρόλα αυτά, όταν οι μολυσμένοι με Ε.Σ. γόνοι πεθαίνουν σε πιο προχωρημένα στάδια, η ασθένεια μπορεί να μπερδευτεί με την Α.Σ.

Το τεστ σήψης (βλ. Έλεγχος) είναι ένας απλός τρόπος να διαχωρίσουμε τις δύο ασθένειες. Το τεστ διεξάγεται τοποθετώντας ένα σπίρτο μέσα στο μολυσμένο γόνο και αποτραβώντας το αργά. Οι γόνοι με Α.Σ. συνήθως βγάζουν μακρύτερη κλωστή από ότι οι γόνοι με Ε.Σ. (~3-5cm στην Α.Σ. και μέχρι ~1.5cm στην Ε.Σ.). Παρόλα αυτά, όταν οPaenibacillus alvei (ένας συνήθης εισβολέας στην Ε.Σ.) είναι παρών, μπορεί επίσης να προκαλέσει κάποια επιπλέον νηματώδη όψη, που μπορεί να οδηγήσει σε σύγχυση με την Α.Σ.

Οι δύο ασθένειες μπορεί επίσης να διαχωριστούν, εξετάζοντας προσεκτικά τυχόν αφυδατωμένα λέπια μέσα στα κελιά. Τα λέπια στην Ε.Σ. είναι ελαφρά κολλημένα στις κυψέλες και είναι ελαστικά. Τα λέπια στην Α.Σ. τείνουν να προσκολλώνται δυνατά στα κελιά και είναι εύθραυστα. Να θυμάστε πάντα ότι αυτές είναι απλές κατευθυντήριες γραμμές και τα μόνα ακριβή μέσα για να διακρίνουμε την Ε.Σ. από την Α.Σ. είναι μέσω της εργαστηριακής διάγνωσης.

Σακκόμορφος γόνος

Ο Σακκόμορφος γόνος μπορεί να μολύνει τις ενήλικες μέλισσες, αλλά δεν δημιουργεί φανερά συμπτώματα. Η μόλυνση με Σακκόμορφο γόνο είναι πιο εμφανής όταν ο ιός μολύνει τις προνύμφες. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ανομοιόμορφους γόνους με αποχρωματισμένα ή βαθουλωμένα σφραγίσματα  διάσπαρτα μέσα στα κελιά των γόνων. Αυτό γενικά προκαλείται όταν οι ενήλικες μέλισσες προσπαθούν να απομακρύνουν τους μολυσμένους  γόνους. Παρόλο που οι μολυσμένες προνύμφες συνήθως πεθαίνουν μετά το σφράγισμα, μπορούμε να δούμε κάποιες και χωρίς σφράγισμα. Οι προνύμφες πεθαίνουν με το κεφάλι τους σηκωμένο χαρακτηριστικά προς την κορυφή του κελιού και τεντωμένο προς την πλάτη, μέσα στο κελί (σχήμα μπανάνας). Αυτό κάποιες φορές μοιάζει με τις ¨λιωμένες¨ προνύμφες που βλέπουμε στα κελιά με Ε.Σ.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Η Ε.Σ. παρουσιάζεται συχνότερα όταν η αποικία έχει υποστή κάποιου είδους στρες, όπως ανεπάρκεια νέκταρ ή γύρης, ακατάλληλες κλιματικές συνθήκες, μια βασίλισσα με φτωχή απόδοση ή μόλυνση από κάποια άλλα παράσιτα ή ασθένειες. Οι μελισσοκόμοι θα πρέπει πάντα να προσπαθούν να διατηρούν δυνατές αποικίες με μια νέα και υγιή βασίλισσα καθώς και να ελέγχουν συχνά για σημάδια Ε.Σ. και άλλων ασθενειών. Τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο  θα πρέπει να διεξάγεται έλεγχος για ασθένειες των γόνων, όπως η Ε.Σ., μία φορά την άνοιξη και μία το φθινόπωρο.

Αν η Ε.Σ. επιβεβαιωθεί, υπάρχουν αρκετοί διαθέσιμοι τρόποι για την αντιμετώπιση της νόσου. Αυτοί περιλαμβάνουν:

Καλές πρακτικές διαχείρισης αποικίας 
Αν εντοπιστεί Ε.Σ. , οι μελισσοκόμοι θα πρέπει να αντικαταστήσουν την ασθενή κηρήθρα με νέες κηρήθρες διότι η ασθενής κυψέλη μπορεί να συντηρήσει την Ε.Ε. Ως προληπτικό μέσο, αντικαταθιστάτε τακτικά τα πλαίσια των γόνων (ιδανικά κάθε 3-4 χρόνια). Τα παλαιότερα πλαίσια επιτρέπουν σε ασθένειες όπως η Ε.Σ. να εδραιωθούν σε βλαβερά επίπεδα μέσα στην αποκία.
Αφού η Ε.Σ. σχετίζεται με το στρες, οι μελισσοκόμοι θα πρέπει να προσπαθούν πάντα να το ελαχιστοποιούν. Για τη διατήρηση μιας υγιούς κυψέλης μπορεί να χρειαστεί η συμπλήρωση της διατροφής της αποικίας με σιρόπι ζάχαρης και φρέσκια μη μολυσμένη γύρη, όταν η θρέψη είναι φτωχή. Οι κυψέλες  θα πρέπει επίσης να τοποθετούνται σε καλά αεριζόμενη, στεγνή περιοχή, όπου ο ήλιος να βλέπει τη θυρίδα εισόδου, ώστε να μειωθούν οι συνθήκες που ευνοούν την ασθένεια (κρύες και υγρές καιρικές συνθήκες).
Αλλαγές στη θερμοκρασία της γονοφωλιάς, μπορεί να πυροδοτήσουν εκδηλώσεις Ε.Σ.  και συνήθως οι πρώτες προνύμφες που επηρεάζονται είναι αυτές που βρίσκονται γύρω από τις άκρες των γόνων όπου οι θερμοκαρασίες έχουν διακυμάνσεις. Για το λόγο αυτό, οι μελισσοκόμοι θα πρέπει να αποφύγουν τις πρακτικές που μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια θερμοκρασίας της κυψέλης, όπως είναι η μετακίνηση των ενήλικων μελισσών από μία κυψέλη, δίνοντας περισσότερους γόνους για μεγάλωμα ή πρόσθεση επιπλέον μελιτοθαλάμων σε λάθος ώρα. Οι μελισσοκόμοι θα πρέπει επίσης να μειώνουν τον αριθμό των γόνων στον εμβρυοθάλαμο κατά τη διάρκεια του χειμώνα, ώστε να διατηρήσουν τις θερμοκρασίες τους και να επιτρέψουν στις μέλισσες να διατηρήσουν μια δυνατή χειμερινή ομάδα που θα προσχωρήσει δυνατά στην άνοιξη.
Μια καταλυτική άποψη καλής διαχείρισης της αποικίας, περιλαμβάνει επίσης τη μείωση ή  παρεμπόδιση ανταλλαγής υλικών που μπορεί να εξαπλώσουν την Ε.Σ. ανάμεσα στις κυψέλες ή σε διαφορετικά μελίσσια. Η Ε.Σ. μπορεί να εξαπλωθεί  κατά λάθος με τα εργαλεία ή με τις συνήθεις μελισσουργικές πρακτικές, οπότε φροντίστε να λαμβάνετε απλά μέτρα όπως το καθάρισμα των εργαλείων από τη μια κυψέλη σε άλλη και προσέξτε όταν μετακινείτε υλικά ανάμεσα στις κυψέλες, ώστε να μειωθεί η εξάπλωση της Ε.Σ. και άλλων παρασίτων. Αν παρατηρήσετε ότι κάποιες κυψέλες έχουν μολυνθεί με Ε.Σ. , πάντα να καθαρίζετε τον μελισσοκομικό σας εξοπλισμό πριν επιθεωρήσετε ένα άλλο μελίσσι.

Σύστημα περιορισμού
Ο κύριος τρόπος εξάπλωσης παρασίτων και βακτηριδιακών κυρίως ασθενειών ,όπως η Ε.Σ. ανάμεσα στις κυψέλες και τα μελίσσια, είναι μέσω της μετάδοσης από μολυσμένα υλικά και εξοπλισμό. Δυστυχώς δεν είναι πάντα εφικτό να γνωρίζουμε αν ο εξοπλισμός είναι μολυσμένος κι έτσι είναι καλύτερα να είμαστε προσεκτικοί ώστε να προλάβουμε την εξάπλωση παρασίτων ή ασθενειών από μολυσμένες σε υγιείς αποικίες. Ένας τρόπος να μειώσουμε την όποια πιθανή μεταφορά, είναι να χρησιμοποιήσουμε ένα σύστημα περιορισμού.
Το σύστημα περιορισμού χρησιμοποιείται για το διαχωρισμό των κυψελών ή μελισσιών  σε διαφορετικές μονάδες. Αυτό εμποδίζει την ανταλλαγή εργατριών μελισσών, κηρήθρων, μελιού και άλλων μερών της κυψέλης, από μία μονάδα (φορτία κυψέλης ή μελισσιού) σε άλλη. Η υιοθέτηση αυτού του συστήματος μπορεί επίσης να ενισχύσει την  ιχνηλασιμότητα, τη βιοασφάλεια και την πιστοποίηση των παραμέτρων ποιότητας της μελισσοκομικής επιχείρησης, όπως επίσης και την εγκαθίδρυση καλύτερων πρακτικών αρχών.

Διατήρηση υγιεινής 
Μπορεί επίσης να υπάρχει διαφορά ευαλωτότητας στην Ε.Σ. ανάμεσα σε κάθε μελίσσι, οπότε οι μελισσοκόμοι θα πρέπει να αντικαταστήσουν τη βασίλισσα της μολυσμένης κυψέλης, με μία που θα προμηθευτούν από έναν αξιόπιστο προμηθευτή. Αυτή η διαφοροποίηση στην ευαλωτότητα οφείλεται σε διαφορές στην ικανότητα υγιεινής των εργατριών μελισσών, η οποία επηρεάζει την ικανότητά τους να εντοπίσουν, να ξεσκεπάσουν και να αφαιρέσουν τους μολυσμένους γόνους. Με το να επιλέγετε βασίλισσες ή να έχετε εργάτριες από μελίσσια που παρουσιάζουν αυτό το χαρακτηριστικό και άλλα για τον έλεγχο και τη διαχείριση της Ε.Σ., τότε οι επιπτώσεις της μπορεί να περιοριστούν περαιτέρω.

Χημική αντιμετώπιση
Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθούν αντιβιοτικά για την περίθαλψη μολυσμένων κυψελών’ παρόλα αυτά υπάρχουν αυστηροί κανόνες ως προς τη χρήση τους στις εργάτριες μέλισσες, οι οποίοι πρέπει πάντα να τηρούνται. Θα πρέπει επίσης να θυμάστε ότι τα αντιβιοτικά, θα περιορίσουν μόνο τα βακτήρια που προσβάλλουν τις μέλισσες, παρά τα βακτήρια στα υπόλοιπα μέρη της κυψέλης, στα εργαλεία και τον εξοπλισμό, τα οποία θα συνεχίσουν να δημιουργούν μια εστία επιμόλυνσης. Παρόλο που μπορεί κάποιες φορές τα αντιβιοτικά να είναι λύση, δεν θα πρέπει να θεωρούνται πανάκεια για τον έλεγχο της Ε.Σ. Να θυμάστε πάντα ότι η χρήση αντιβιοτικών γίνεται λιγότερο ελκυστική ως επιλογή, εξαιτίας της πιθανότητας να μολυνθεί το μέλι και να αναπτυχθούν με τον καιρό, είδη ανθεκτικά στην Ε.Σ.

VIDEO

Τα βίντεο αυτά έχουν δημιουργηθεί για να βοηθήσουν στην παροχή πληροφοριών σχετικά με τον κύκλο ζωής , τη βιολογία, την ταυτοποίηση και τις πιθανές επιλογές διαχείρισης της  Ευρωπαϊκής σηψηγονίας. Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι ορισμένα από αυτά τα βίντεο έχουν παραχθεί στο εξωτερικό, καθώς οι συστάσεις θεραπείας που παρουσιάζουν μπορεί να διαφέρουν από εκείνες στην Ελλάδα